Veerkrachtige bewonersinitiatieven
Het lectoraat richt zich op het versterken van de veerkracht van bewonersinitiatieven. Door deze initiatieven te ondersteunen, draagt het tegelijkertijd bij aan de veerkracht van de samenleving als geheel.
Centre of Expertise Governance of Urban Transitions

Vraagstukken voor bewonersinitiatieven
Bewonersinitiatieven versterken het sociale weefsel van de maatschappij. Toch worstelen bewonersinitiatieven met vraagstukken die hun toekomst soms onzeker maken. Bijvoorbeeld: ‘hoe financier ik mijn initiatief’, ‘hoe bouw ik een netwerk op’, en ‘hoe werf en behoud ik vrijwilligers’?
Veerkracht versterken
Het lectoraat Grootstedelijke Ontwikkelingen richt zich op het versterken van de veerkracht van bewonersinitiatieven. Door deze initiatieven te ondersteunen, draagt het lectoraat tegelijkertijd bij aan de veerkracht van de samenleving als geheel.
Verschillende (sub)projecten
Op verschillende manieren heeft het lectoraat GSO zich beziggehouden met dit thema; in 2020/2021 onderzocht het Haagse maatschappelijke initiatieven in coronatijd en hoe deze verduurzaamd kunnen worden. Vervolgens organiseerde het in 2022 workshops voor bewonersinitiatieven over vraagstukken waarmee zij worstelen. Vanaf 2023 is het onderzoeksthema onderdeel geworden van de Onderzoeksagenda Participatie (onderzoek naar burgerparticipatie door de afdeling DPZ van de gemeente Den Haag en het CoE GUTs). In 2023/2024 zijn er vervolggesprekken met initiatiefnemers geweest en is er een sociale impactmeting ontwikkeld en getest. Door middel van de impactmeting kunnen initiatiefnemers hun sociale impact meten en aantonen. In 2025 zijn de lessen uit deze (sub)projecten gebundeld in een toolbox voor bewonersinitiatieven. In de toekomst zal het lectoraat zich blijven committeren aan onderzoek naar en voor bewonersinitiatieven.
Belangrijkste bevindingen
Het beschikken over bepaalde hulpmiddelen, zoals financiering, vrijwilligers, en een netwerk, zijn van groot belang voor de veerkracht van een bewonersinitiatief. Daarnaast is een zekere mate van professionalisering ook nodig om het initiatief voort te laten bestaan, zoals zichtbaarheid en bereikbaarheid, maar ook het worden van een rechtspersoon. De zichtbaarheid en bereikbaarheid van een initiatief kan versterkt worden door een fysieke locatie. Bovengenoemde punten zijn juist onderdelen waar bewonersinitiatieven mee worstelen en waarbij zij ondersteund kunnen worden.
Daarnaast – en aan bovengenoemde gerelateerd - vinden bewonersinitiatieven het vaak nog lastig om hun waarde te laten zien aan potentiële samenwerkingspartners. De ontwikkelde sociale impactmeting helpt hen dit in kaart te brengen.
Doelgroep
De belangrijkste doelgroep zijn de bewonersinitiatieven, maar daarnaast ook andere actoren zoals gemeenten, (andere) subsidieverstrekkers, formele instanties zoals welzijnsorganisaties, en andere betrokkenen.
Methode
Er is gebruik gemaakt van verschillende methodes, maar hoofdzakelijk interviews/informele gesprekken, workshops (waar tegelijkertijd onderzoeksdata opgehaald werd), literatuuronderzoek, veldwerk (bijwonen van activiteiten/bijeenkomsten van bewonersinitiatieven), en het testen van de sociale impactmeting tijdens een bijeenkomst.
Financiering
Gemeente Den Haag
Media
Video
- LinkedIn video over de resultaten van de workshops.
- Een gefilmde variant van de toolbox voor bewonersinitiatieven in een Youtube Playlist.
Publicaties / websites
- De Solidaire Stad: Maatschappelijke Vraagstukken in Coronatijd
- Workshops Verduurzaming Wijkinitiatieven
- Lessen uit coronatijd: wijkinitiatieven verdienen erkenning en waardering
- Toolbox voor Bewonersinitiatieven
In de media
- CollectieveKracht podcast: Wijkinitiatieven en vertrouwen in de samenleving
Samenwerking
- Gemeente Den Haag; afdelingen Dienst Publiekszaken en Haags Samenspel
- Erasmus School of Social and Behavioural Sciences
- EMMA
- Social Club Den Haag
- CollectieveKracht
- Nederland Zorgt Voor Elkaar
- PEP Den Haag
Betrokken lectoraat
Grootstedelijke Ontwikkelingen
Betrokken onderzoekers
- Katja Rusinovic (lector)
- Hasse van der Veen
- Denise Jonker
- Jikke Eikelboom
Contact
Katja Rusinovic
k.m.rusinovic@hhs.nl
06-86865204