Je bent enthousiast over Living Labs, een lab dat je in gedachten hebt of waaraan je misschien al meewerkt. Een lab is voor jou de vrije ruimte die je altijd al hebt gezocht om samen met studenten en partners te leren, praktijkgericht onderzoek te doen en innovatief onderwijs te ontwikkelen. Al lerend en experimenterend kom je verder. Je hebt het idee dat je nog lang niet uitgekeken bent op de mogelijkheden van dat lab en wilt jouw ervaringen graag delen. Maak dan zeker kennis met de Learning Community Haagse Labs van De Haagse Hogeschool.

De kracht van een lab zit in de vrijheid om te experimenteren en samen te werken met partners vanuit verschillende disciplines, waardoor innovatieve oplossingen ontstaan die echt het verschil maken.

                    Heleen Geerts, Project networker Entrepreneurship research and practice liaison Mission Zero.


In een lab werken studenten, docenten en onderzoekers samen met externe partijen aan heel diverse vraagstukken uit de praktijk. Dit praktijkgericht onderzoek levert vaak innovatieve oplossingen op. Eind 2021 kent De Haagse Hogeschool ruim twintig labs. Dat aantal laat zien hoe populair deze eigentijdse onderzoeks- en onderwijsvorm is. Omdat er zo veel zijn en de term ‘lab’ enigszins diffuus is, heeft De Haagse sinds 2020 de Learning Community Haagse Labs in het leven geroepen. In de volksmond wordt vaak gesproken over een living lab, maar ook termen als fieldlab, universiteitslab en stadslab komen voor.

Een divers aanbod

De Haagse Hogeschool organiseert labs waarin studenten mkb’ers helpen bij de digitalisering van hun bedrijf of hen adviseren over cybersecurity, waarin studenten retailers ondersteunen bij het verbeteren van hun winkelgebied, waar studenten zich bezighouden met sociale vraagstukken in stadswijken of waar gewerkt wordt aan voedselverspilling, energietransitie, een autonoom rijdende auto, de zorg van de toekomst, een vernieuwende rolstoel, turntoestel of gymzaal.

Ieder lab bevindt zich in een andere fase van ontwikkeling. Elk lab start met een ander vraagstuk en werkt samen met verschillende externe partners. Wat alle labs verbindt, is dat zij een flexibele plek hebben gecreëerd. Een vrije ruimte waarin zij werken aan oplossingen voor grotere problemen (ook wel ‘wicked problems’ genoemd) vanuit de praktijk. Ze werken samen met innovatiepartners vanuit diverse disciplines. Deze vorm van samenwerking tussen onderzoek, onderwijs, bedrijfsleven en/of overheid is zeer relevant in onze complexe samenleving.

Overzicht van De Haagse Labs

Academy of Global Innovators

Binnen de Academy of Global Innovators wordt gewerkt aan innovatieve oplossingen voor global challenges. Denk hierbij aan nieuwe creatieve oplossingen voor de klimaat crisis. Zo is er in de eerste lichting o.a. samengewerkt met de Jonge Klimaatbeweging. Lees verder

Cyber Security simulatielab

In het Cyber Security simulatielab werken studenten, docenten en onderzoekers aan het ontwikkelen van geavanceerde AI-modellen die worden ingezet om alledaagse cyber security scenario’s na te bootsen. Lees verder.

DC Lab (Gelijkstroom)

In het DC Lab wordt onderzocht waarom en wanneer een overstap naar gelijkstroom (DC) zinvol is. Studenten en onderzoekers richten zich op het verkennen van praktische toepassingen, zoals het creëren van een 48V kantooromgeving en het ontwikkelen van innovatieve beveiligingsconcepten. Lees verder

De stad als Lab

Stadslabs zijn een veelgebruikte werkvorm om samen met gemeenten, burgers, onderzoekers en lokale ondernemers te werken aan innovatieve wijkgerichte oplossingen. In dit project wordt gekeken hoe deze samenwerking in praktijk gestalte krijgt en op welke manier stadslabs kunnen worden ingezet voor complexe stedelijke opgaven. Lees verder

Future Proof Retail Innovation Platform

In 14 gemeenten met in totaal 22 labs in de retail sector is gekeken hoe de retail sector toekomstbestendig gemaakt kan worden. Lees verder

GameLab

Het GameLab is dé hub voor game-innovatie en samenwerking.

Haagse AI & Datalab

De inzet van AI, digitale technologie en data biedt bedrijven en organisaties kansen om te veranderen. Via het Haags AI & Datalab kunnen bedrijven en organisaties samen met De HHs hun vragen over de inzet van AI en data science onderzoeken.

Contactpersoon voor meer info: Margot Custers: m.custers@hhs.nl

Human Factor Lab

In dit lab wordt het cybergedrag van mensen gemeten. De experimenten worden samen met organisaties en bedrijven ontwikkeld en uitgevoerd. Zo krijgen deze organisaties inzicht in welke maatregelen effectief zijn om cyberveiligheid te verbeteren.

InnoLab Laak Vitaal

Binnen het InnoLab Laak Vitaal vindt praktijkgericht onderzoek plaats in het stadsdeel Laak in Den Haag. Gewerkt wordt aan kleinschalige alternatieve oplossingen voor actuele stedelijke vraagstukken. Lees verder

IoT Technical Security Lab

Samen met studenten van de opleiding HBO-ICT is een miniatuurstad met smart city elementen gebouwd. Hierin kunnen security OT/IT vraagstukken worden aangepakt.

Kennismaken Den Haag

Sinds 2020 werken de gemeente Den Haag, De Haagse Hogeschool, Hogeschool Inholland en de Universiteit Leiden (Campus Den Haag) samen aan nieuwe concrete oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken in de stad door inzet van studenten, docenten en onderzoekers. Dit zorgt voor kennisdeling, versterking van bewonersinspraak en het verbeteren van het onderwijs. Lees verder

LeefomgevingskwaliteitsLab

Contactpersoon voor meer info: Margot Custers: m.custers@hhs.nl

Living Lab Facility Management

In dit living lab meten meer dan 70 sensoren in het gebouw de temperatuur, luchtvochtigheid en Co2 gehalte, maar ook beweging en bijvoorbeeld het open en sluiten van ramen en deuren. Zo kan worden gekeken hoe door middel van sensortechnologie duurzaam en efficiënter gebruik kan worden gemaakt van de ruimte of wat bijvoorbeeld de optimale plaatsing is van een prullenbak in de ruimte. Lees verder

Living Lab Sociaal Domein en Technologie

Veel slimme zorgtechnologieën worden nog niet in de praktijk ingezet. In dit living lab wordt samen met zorgprofessionals en mensen met een ondersteuningsbehoefte gekeken wat wel en wat niet goed werkt in de praktijk. Dit living lab is onderdeel van het actieprogramma Zorg & Innovatie (technologievoorthuis.nl) van de gemeente Den Haag. Lees verder

Living Lab Urbinn Innovations

Studenten werken binnen een minor samen met onderzoekers aan innovatieve technische opdrachten, waar o.a. duurzaamheid centraal staat. Zo kan worden gewerkt aan het op de markt brengen van een elektrisch aangedreven voertuig in een stedelijke omgeving, of het bouwen van een elektrische racewagen waarmee studenten deelnemen aan de Formula Student race in Assen en/of Hockenheim. Lees verder

Medical delta Living Lab Better in Better Out

Dit living lab richt zich op onderzoek en ontwikkeling van e-health toepassingen en technologieën die de fitheid van kankerpatiënten verbeteren. Zo wordt de kans op een sneller herstel groter. Better in Better Out is een van de Medical Delta Living Labs. Lees verder

Medical Delta Living lab Geriatric Rehabilitation @ home

Dit living lab onderzoekt in hoeverre e-health toepassingen kunnen worden ingezet om ouderen deels thuis te laten revalideren in plaats van het volgen van een revalidatieprogramma in een zorginstelling. Geriartric Rehabilitation@home is een van de Medical Delta Living Labs. Lees verder

Medical Delta Living Lab VIT for life

Dit living lab zet in op het gebruiksvriendelijk maken van vernieuwende technologie ter ondersteuning bij het verbeteren van vitaliteit. Denk aan apps die gezonde voedingskeuzes en voldoende bewegen stimuleren. Zo wordt gezondheid verbeterd en de zorg ontlast. VIT for life is een van de Medical Delta Living Labs. Lees verder

MKB Digiwerkplaats

De MKB Digiwerkplaats brengt onderwijs en bedrijfsleven samen om mkb’ers in de regio Haaglanden te helpen bij digitaliseringsvragen. Lees verder

RE/Manufacturing Lab

Dit lab richt zich o.a. op remanufacturing, slimme productielogistiek, operator support en mens-machine interactie, flexibilisering van productie, en slimme toepassing van tagging om zoek- en doorlooptijden te verminderen. Vraagstukken komen van maakbedrijven uit de regio. Lees verder

SkinLab

In het SkinLab verrichten studenten huidbehandelingen op patienten van binnen en buiten De Haagse Hogeschool. Zij voeren in het skinlab bepaalde huidbehandelingen uit waarvan zij de module in het onderwijs al hebben afgerond. Zo wordt de afgeronde onderdelen van hun studie gelijk in de praktijk toegepast. 

SportLab Zuiderpark

Het SportLab op de sportcampus Zuiderpark beschikt o.a. over uitgebreide sportanalyse-apparatuur en testfaciliteiten. Zo wordt gewerkt aan innovaties en onderzoek om mensen meer en beter te laten bewegen en sportprestaties te verbeteren. Lees verder

Student success learning Lab

Contactpersoon voor meer info: Watte Zijlstra: w.zijlstra@hhs.nl

SUMMAlab

Het Smart Urban Mobility MetA Lab (SUMMAlab) houdt zich bezig met mobiliteitsvraagstukken. In dit lab ontwikkelen onderzoekers tools en methoden voor het opzetten van experimenten binnen het mobiliteitsdomein. Lees verder

Betrouwbare partner

In de Learning Community Haagse Labs staat het onderling leren van elkaars initiatieven centraal. Dit heeft ook een bijkomend voordeel: door van elkaar te leren, beter op de hoogte te zijn van elkaars labs en gezamenlijk maatschappelijke uitdagingen aan te pakken, ontwikkelt De Haagse Hogeschool zich tot een betrouwbare partner voor bedrijven en organisaties, zowel lokaal, regionaal als internationaal.

Met de Learning Community Haagse Labs is De Haagse Hogeschool uniek in hbo-land. We leren over de grenzen van de domeinen heen, door tips en tricks uit te wisselen. We leren dezelfde ‘lab-taal’ spreken en kunnen zo een extra dimensie toevoegen aan het onderwijs van De Haagse Hogeschool.

Allemaal bouwsteentjes

Mooi gezegd. Maar floreren de labs niet juist dankzij de vrije ruimte die ze benutten? Omdat ze wat afstand hebben genomen van de strakke kaders van het opleidingscurriculum? En ga je dan met de Learning Community Haagse Labs die vrije ruimte via de achterdeur toch weer inkaderen? Nee, we hebben dit heel bewust geen community of practice genoemd, maar een learning community. Wij reiken alleen bouwsteentjes aan. Daarmee bouwt ieder zijn eigen lab. Een steentje dat bij het ene lab prima past, past niet bij een ander lab. Het ene lab werkt veel samen met overheidsinstanties en heeft andere bouwstenen nodig dan het lab dat veel optrekt met het bedrijfsleven. Wanneer iemand het idee heeft om een lab te starten, kan hij of zij in de Learning Community Haagse Labs in de volle breedte ervaren welke mogelijkheden en uitdagingen die vrije ruimte biedt.

Een lab zonder witte jassen

De Learning Community Haagse Labs helpt ook externe partners om een beter beeld te krijgen van de toegevoegde waarde van een lab. Zij hebben namelijk vaak verschillende verwachtingen van wat een lab is. En nee, de onderzoekers en studenten dragen geen witte jassen. De labs zijn ook lang niet altijd een fysieke ruimte. Door met elkaar te praten over wat we in huis hebben aan labs, kunnen we ook aan de buitenwereld transparanter uitleggen wat de toegevoegde waarde van een lab is. We werken constant aan een actueel ‘lab-smoelenboek’. Daarin zie je precies welke labs er zijn, op welke vraagstukken ze zijn gericht en wie eraan meewerken. Heb je contact met een externe partij, dan kun je vanuit dat overzicht beter vertellen welk lab voor die partij mogelijk relevant is.

What’s in it for me?

Wat kun je verwachten van de Learning Community Haagse Labs? Maandelijks organiseren we een sessie waarin we de bespreking van een best practice of een goed werkende methodiek afwisselen met een intervisiebijeenkomst. Je kunt die sessies facultatief bijwonen. Je krijgt een lijst met mensen die aan een lab verbonden zijn. Met het lab-smoelenboek zie je wat de bestaande labs doen en waar je het meest gericht sparringpartners kunt zoeken. Verder krijg je toegang tot een aantal methodieken in een afgeschermde omgeving. Tijdens intervisiesessies kun je hands-on advies krijgen over een vraagstuk waar je mee zit. Deelnemers kunnen zelf met initiatieven komen om kennis en ervaring uit te wisselen.

Omgaan met het onverwachte

Het spannende aan een lab is dat je van tevoren nooit helemaal weet wat er op je pad komt. Het serendipiteit-karakter van een lab is best hoog. Het onbekende, onverwachte en misschien wel het fortuinlijke van het lab moet je zien te matchen met de rechtlijnigheid van het curriculum waarmee de studenten te maken hebben. Dat is de uitdaging waar je als docent of coördinator mee om moet kunnen gaan. Juist die uitdaging houdt de behoefte levendig om kennis en ervaring met elkaar te blijven delen in de Learning Community Haagse Labs.

Contact

Wil je meer weten? Neem dan contact op met onze experts.

Centre of Expertise Mission Zero
Heleen Geerts: h.geerts@hhs.nl
Eveline Kapteijn-Kruijswijk: e.f.kapteijn-kruijswijk@hhs.nl

Centre of Expertise Health Innovation
Wendy Scholtes-Bos: w.scholtes-bos@hhs.nl

Leren innoveren in Haagse Labs: studenten vertellen

Leren innoveren in Haagse Labs: docenten vertellen