Intreerede Laurence Guérin over democratisering van wereldburgerschap

De wereld globaliseert, grensoverschrijdende uitdagingen als klimaatverandering en migratie raakt iedere wereldburger. Wereldburgerschap is een kernthema op De Haagse. Maar wat is dat precies? “Democratie en wereldburgerschap zijn omstreden begrippen. Studenten en docenten moeten zelf invulling geven aan de definitie van wereldburgerschap. Dat maakt het zo boeiend.”

Laurence Guérin is sinds 1 maart 2019 lector Wereldburgerschap aan De Haagse Hogeschool. Donderdag 18 februari 2021 hield Laurence haar online intreerede ‘Beyond Global Citizenship: working and living in the global village’.

Toverdrank

“Toen ik na mijn studie Pedagogiek een switch maakte naar burgerschap, voelde ik mij net als Obelix die in de toverketel was gevallen. Ik was verkocht aan de thema’s Duurzame ontwikkeling en Burgerschapsvorming. Maatschappelijke vraagstukken zijn vaak complex. De interessante vraag hierbij is hoe we onze studenten zo kunnen uitrusten dat zij de gereedschappen hebben om een eigen mening te vormen, te participeren in het publieke debat en samen met anderen vraagstukken van deze tijd op te lossen.”

Aha-erlebnis

“Mijn aha-erlebnis toen ik in het toverketel viel”, vervolgt Laurence, “was dat in het onderwijs burgerschap op een te simplistische manier wordt vertaald en vaak moraliserend en gedragsvormend van aard is. In het onderwijs moeten we de ruimte laten aan studenten om zelf vorm te geven aan hun (wereld)burgerschap. Onze studenten zijn immers al burgers.”

Omstreden

De Haagse heeft zich gecommitteerd, volgens Laurence, om studenten voor te bereiden op de globaliserende wereld. Maar wereldburgerschap is een omstreden begrip. “Het is niet uitgekristalliseerd, maar een onderwerp van continue discussie.” De definitie van wereldburgerschap in het onderwijskader kan naar de stellige overtuiging van Laurence veel ruimer worden geïnterpreteerd. “We kunnen veel meer doen dat wat er in het onderwijskader staat. Daarin is gekozen voor de morele kant van wereldburgerschap. Dat ontneemt de juridische en politieke aspecten. In het curriculum is het nu gereduceerd tot interculturele vaardigheid en persoonlijke ontwikkeling.”

Drie onderzoekslijnen

Het lectoraat richt zijn onderzoeksactiviteiten op drie onderwerpen:

1. wereldburgerschap als omstreden concept in het curriculum
2. de betekenis van wereldburgerschap in het beroepsonderwijs
3. rechten, plichten en participatie als drijfveer voor wereldburgerschap.

Denkkader

Als pedagogisch instituut moeten we volgens de lector Wereldburgerschap erkennen dat wereldburgerschap omstreden is. “Studenten en docenten moeten zelf invulling geven aan de definitie van wereldburgerschap. Daarvoor hebben we een menukaart ontwikkeld, een soort denkkader. Ik noem dat de democratisering van het concept. Dat dus niet van bovenaf opgelegd wordt, maar ingevuld wordt door de student en de docent.”

Beroep en wereldburgerschap

In het beroepsonderwijs kan burgerschap een extra functie krijgen zoals de maatschappelijke functie van een beroep onderzoeken, het maatschappelijke veld waarin het beroep zich bevindt aanduiden, beroepsethische vraagstukken behandelen of interdisciplinair samenwerken aan vraagstukken die zowel op globaal als lokaal niveau van belang zijn. In ieder geval onze studenten breed toerusten als verantwoordelijke toekomstige beroepsoefenaar.

Intreerede

Laurence heeft samen met associate lector Carien Verhoeff en de leden van de kenniskring tijdens de online intreerede de onderzoekslijnen van het lectoraat Wereldburgerschap toegelicht en een inkijkje gegeven in de veelzijdigheid van wereldburgerschap. Daarbij werd het thema ‘Rechten en participatie als centrale kernconcepten van wereldburgerschap’ uitgebreid gepresenteerd.

Terugkijken

Je kunt de intreerede terugkijken via het You Tube kanaal van kenniscentrum Global & Inclusive Learning.