Duurzame burgerraden
6 februari 2024
Het burgerberaad is een kansrijke vorm om burgers te betrekken bij complexe vraagstukken over klimaat en duurzaamheid.
Het burgerberaad wordt gezien als een kansrijke vorm om burgers te betrekken bij complexe vraagstukken over klimaat en duurzaamheid. Tegelijkertijd is er nog veel onbekend over hoe je burgerberaden goed ontwerpt en organiseert. De Haagse Hogeschool en De Hogeschool van Amsterdam doen komende twee jaar daarom samen met diverse partners en opleidingen onderzoek naar de opzet, het verloop en de impact van burgerberaden. Dankzij de toegekende subsidie van SIA-RAAK kan het onderzoek van start.
De kansrijkheid van het burgerberaad als participatievorm
Een burgerberaad is een betrekkelijk nieuwe, populaire participatievorm. Diverse overheidsorganisatie, waaronder veel gemeenten, experimenteren ermee of gaan dat de komende jaren doen. Een burgerberaad is een participatievorm waarbij een representatieve (gelote) groep burgers een overheidsorganisatie adviseert over een urgent, complex en veelal omstreden vraagstuk. De adviezen komen tot stand in een aantal bijeenkomsten waarin deelnemers zich met behulp van experts verdiepen in het vraagstuk en er diepgaand over met elkaar in gesprek gaan. Het burgerberaad wordt gezien als kansrijke participatievorm voor vraagstukken met betrekking tot klimaat en duurzaamheid.
Particpatieprofessional: hoe benaderen we de burgers op een juiste manier?
Het organiseren van een burgerberaad is geen eenvoudige opgave. Participatieprofessionals, een groeiende groep ambtenaren die verantwoordelijk is voor burgerparticipatie, stellen zichzelf de vraag: hoe ontwerp en organiseer je een burgerberaad op een goede manier? Zij willen het goed doen, omdat een niet goed georganiseerd burgerberaad averechts kan werken en de bereidheid tot participatie en het vertrouwen van burgers in de overheid schaadt.
De vier kenmerken van het burgerberaad
Dit participatieve onderzoek richt zich op vier kenmerkende eigenschappen van burgerberaden1. de representativiteit van de deelnemersgroep, 2. de rol van experts tijdens het burgerberaad, 3. de doorwerking van adviezen in beleid en 4. de maatschappelijke inbedding ervan. In leernetwerkbijeenkomsten met participatieprofessionals die betrokken zijn bij de organisatie van een burgerberaad, merendeel over klimaat of duurzaamheid, worden praktijkervaringen en inzichten uit het onderzoek met elkaar gedeeld.
Naar een ontwerptoolkit voor professionals
Met de inzichten uit dit onderzoek worden participatieprofessionals betrokken bij het maken van onderbouwde keuzes bij de organisatie van een burgerberaad. Deze inzichten worden o.a. ontsloten door middel van een ontwerp-toolkit waarin participatieprofessionals vooraf, tijdens en na afloop van een burgerberaad worden geholpen bij het maken van keuzes. Daarnaast beoogt dit onderzoek meer inzicht te geven in de waarde van burgerberaden als participatievorm bij vraagstukken over klimaat en duurzaamheid.
Over het onderzoek
Duurzame Burgerraden: Ontwerpprincipes voor participatieprofessionals is een door SIA-RAAK gefinancierd onderzoeksproject van De Haagse Hogeschool en De Hogeschool van Amsterdam. Het consortium bestaat uit:
Praktijkpartners
De Hogeschool van Amsterdam
Gemeente Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Zwolle, Haarlem, Arnhem, Middelburg, Culemborg, Almere, Zeist
Provincie Gelderland, Zeeland en Zuid-Holland
Kennispartners
Bureau EMMA
Bureau Burgerberaad
Kennisknooppunt Participatie Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
Onderwijs
Bestuurskunde en Overheidsmanagement (HHs)
Minor Sociale Innovatie in Stad en Wijk (HHs)
Ruimtelijke Ontwikkeling/Climate Management (HHs)
Toegepaste Psychologie Klimaat & Gedrag (HvA)
Master Urban Management (HvA)
Bachelor Bestuurskunde (HvA)