Een lokale toekomst voor plastic afval

Hoe kun je lokaal ingezameld plastic hergebruiken en er nieuwe producten van maken, die je vervolgens weer in de wijk kunt verkopen? Onderzoekers van het lectoraat Smart Sustainable Manufacturing werkten aan een machine die precies dat mogelijk maakt. Gisteren werd de plastic plate persmachine officieel gelanceerd op De Haagse Hogeschool in Delft. 

Van afval naar waardevolle producten

Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kunnen met deze machine plastic afval, zoals melkpakken, omzetten in stevige platen. Die platen kunnen vervolgens ter plekke worden gebruikt om allerlei producten te maken, zoals fietskratten en stoelzittingen. “Het moeten echt bruikbare producten zijn”, zegt Jenna Coward, drijvende kracht achter de realisatie van de machine. “Geen onnodige sleutelhangers of oorbellen die je na een paar keer weggooit. We willen producten creëren die zo lang mogelijk meegaan en zo goed mogelijk worden gebruikt.”

Duurzaamheid en circulariteit 

Jenna groeide op in Zuid-Afrika en was een paar jaar geleden op zoek naar een betaalbare, praktijkgerichte ingenieursopleiding in een land waar serieus gewerkt wordt aan duurzaamheid en circulariteit. Het werd Nederland en het werd De Haagse. “Zuid-Afrika is een land vol enorme uitdagingen, wicked problems. Het onderwijs is daar voor een belangrijk deel op afgestemd. Je leert in Zuid-Afrika, is mijn ervaring, om heel oplossingsgericht te denken. De opzet van de studie Industrial Design, deels in Den Haag en deels in Delft bij het lectoraat Smart Sustainable Manufacturing, sloot daar goed op aan.” 

Na haar afstuderen, waarbij ze werkte aan een project over de productie van ‘funky’ fietskratjes van gerecycled plastic, vroeg haar afstudeerbegeleider Satish Kumar Beella, of ze op De Haagse wilde blijven om aan een bijzonder project te werken. “Gerecyclede plastic producten beginnen vaak met plastic platen, waar je allerlei vormen uit kunt snijden. Deze platen zijn echter heel groot en worden alleen in bulk verkocht. Dat is een uitdaging voor kleinere, lokale initiatieven. Zo ontstond hier op De Haagse Hogeschool het idee: kunnen we een machine bouwen die kleinere platen produceert, gemaakt van lokaal ingezameld plastic?”

Samenwerking met Stichting Stunt

De machine wordt gebouwd voor Stichting Stunt, een sociale onderneming in Delft die producten van restmaterialen maakt voor (zakelijke) opdrachtgevers. Vrijwilligers en mensen die een leerwerktraject volgen bij Stunt zien afval niet als afval, maar als grondstof waar nieuwe producten mee gemaakt kunnen worden. Zoals de fietskratten van Jenna. “In onze werkplaats hebben we met zijn allen aan deze machine gewerkt. Collega’s hielpen met laswerk of dachten mee over praktische oplossingen. Ik ben geen mechanical engineer, dus ik leer hier zelf ook weer enorm veel van,” zegt Jenna. Werkplaatscoördinator Wouter Nederlof was van onschatbare waarde in het project. Van het lassen en uitsnijden van onderdelen tot advies over het schilderen van de machine. Oskar Imiolek, die tegelijkertijd zijn master afrondde op De Haagse in Delft, ondersteunde het project met zijn kennis van elektrische onderdelen.

Open source toegankelijkheid

Inmiddels wordt een tweede machine ontwikkeld voor de Kringloopwinkel Den Haag. De volgende stap? Het bouwproces vastleggen en open source beschikbaar maken, zodat kringloopwinkels, werkervaringsplekken of andere organisaties zelf aan de slag kunnen met lokaal gerecycled plastic. “We hebben dankbaar gebruik gemaakt van het Precious Plastic netwerk, waarin wereldwijd mensen meedenken over recyclingmachines. Nu kunnen we zelf bijdragen aan open source platforms.”

Daarmee is het project niet afgerond. “Ik wil onze studenten actief blijven betrekken bij dit recyclingproces. Bijvoorbeeld als ontwerper van nieuwe producten die geschikt zijn voor kleinschalige productie. Dankzij de machine kunnen studenten nu veel eenvoudiger plastic prototypes maken. In plaats van alleen een theoretische oefening, kunnen ze daadwerkelijk een product van gerecycled plastic bouwen en testen,” vertelt Jenna. “Onlangs kwamen studenten van de minor sustainable sports langs. Zij kunnen nu een prototype van een skateboard of andere sportproducten maken van gerecycled plastic. Zo krijgen ze een veel beter inzicht in de uitdagingen bij het ontwerpen en produceren van een product. Daarnaast betrekken we businessstudenten bij het vermarkten van deze producten en het verkennen van nieuwe marktkansen.”

Duurzaamheid als les 

“Met de machine kunnen we ook lesprogramma’s voor basisscholen opzetten en daar kunnen we dan weer PABO-studenten bij betrekken. Kinderen kunnen zo zelf ervaren hoe plastic recycling werkt en wat je ermee kunt maken,” zegt Jenna. “Dat is een waardevolle les voor de volgende generatie.” Jenna werkt samen met de Green Office van De Haagse om studenten te bereiken en interesseren voor het werken met de machine en het ontwikkelen van nieuwe producten.

Assisted Repair Corner 

Jenna’s enthousiasme voor duurzaamheid stopt niet bij het afleveren van de machines. Haar volgende project staat al in de startblokken: de Assisted Repair Corner. “Dit wordt een plek op de hogeschool waar collega’s en studenten hulp krijgen bij het repareren van hun spullen. We willen de drempel om iets te laten maken of zelf te herstellen verlagen en ‘fixofobia’ tegengaan. Repareren is vaak een optie, maar wordt niet altijd als zodanig gezien. Wij willen laten zien hoe toegankelijk het kan zijn.”

De Assisted Repair Corner wordt ook een onderzoeksplek voor De Haagse, waar onderzoekers bestuderen wat mensen motiveert of juist tegenhoudt om spullen te repareren. “De mentaliteit hier op school motiveert me enorm”, zegt Jenna. “Ik kwam hier naartoe om te werken aan concrete, haalbare duurzaamheidsinitiatieven en dat is precies wat ik nu doe. Stap voor stap maken we de wereld een stukje duurzamer.”

Smart Sustainable Manufacturing 

Dit project is mogelijk gemaakt door het lectoraat Smart Sustainable Manufacturing onder leiding van lector Jenny Coenen. De onderzoeksgroep, onderdeel van het Centre of Expertise Digital Operations & Finance, biedt studenten en recent afgestudeerden de mogelijkheid om hun onderzoeksvaardigheden te ontwikkelen en praktische ervaring op te doen op het gebied van circulair produceren. Meer weten? Neem contact op met Jenny Coenen of Jenna Coward.