Lector Luc de Witte geeft tijdens symposium stof tot nadenken over zorg & technologie

Welke rol speelt technologie in de gezondheidszorg? En belangrijker: welke rol zou het kunnen of zelfs moeten spelen? Deze vragen waren donderdag 6 oktober het onderwerp van gesprek tijdens het symposium ‘Technologie als instrument voor een inclusieve samenleving en duurzame zorg’. Tijdens het symposium spraken diverse gerenommeerde (internationale) sprekers. Ook gaf Luc de Witte, lector Technologie voor Gezondheidszorg, zijn intreerede: “Mijn droom is dat dit netwerk uitgroeit tot een Centre of Expertise. Dat we echt als regio de grotere vraagstukken in de zorg aanpakken, met gedeelde commitment en governance. Samenwerken is essentieel, alleen redden we het niet.”

Een verbinder, goede mentor en visionair: dit zijn een aantal termen waarmee Luc door collega’s uit het veld omschreven werd. Met ruim 300 (internationale) publicaties op zijn naam en na het succesvol begeleiden van 36 PhD studenten, heeft hij een indrukwekkende onderzoekcarrière opgebouwd. Bescheiden als hij is, heeft hij het liever over wat in zijn ogen echt belangrijk is: de uitdagingen en ambities die er liggen in het zorgdomein en daardoor ook in het lectoraat Technologie voor Gezondheidszorg.

“In 2005 hield ik mijn eerste intreerede voor Zuyd Hogeschool en toen ik mijn oude aantekeningen doornam, kwam ik tot de conclusie dat ik eigenlijk het hele verhaal zo weer zou kunnen houden. Dit bedoel ik niet pessimistisch, maar als signaal dat het ons blijkbaar niet gelukt is om radicale veranderingen door te voeren in de gezondheidszorg. En dat verbaast mij: hoe kan dat nou? We hebben de middelen én oplossingen. Daar ligt huiswerk voor ons allemaal en daarom is juist dit lectoraat belangrijk.

Door samen te werken met partners, in Nederland én daarbuiten, willen we het verschil maken in de zorg. Ons lectoraat houdt zich bezig met technologische mogelijkheden die mensen met beperkingen in het dagelijks leven ondersteunen, ook denken we na over hoe technologie gebruikt kan worden om de zorg efficiënter en beter te maken. Hierbij leggen we de focus op zelfredzaamheid en eigen regie houden.”

Tijd voor een wake-up call

Dr. Wei Zhang van de World Health Organization (WHO) nam ons tijdens het symposium mee door het indrukwekkende rapport ‘Global Report on Assistive Technology’. Hierin werd duidelijk hoe ronduit schokkend de huidige omstandigheden rondom ondersteunende hulpmiddelen wereldwijd is. In 2021 hadden 2,1 miljard mensen ondersteunende hulpmiddelen nodig. In 2030 is dit aantal opgelopen tot 3,5 miljard. En dan hebben we het niet alleen over ontwikkelingslanden, maar ook over Nederland.

Luc: “Het zit mij ontzettend dwars dat we dit soort problemen hebben. Bedenk maar eens: zonder bril of gehoorapparaat, zou u dan uw werk kunnen doen? Uw hobby’s? Het antwoord is nee. Laat staan als de problematiek complexer is. Dus hoe zorgen we dat we in 2030 in deze hulpbehoefte kunnen voorzien? En wat is daar voor nodig? Uit de presentatie van Irene Kitsara (IEEE) bleek dat we de oplossingen al binnen handbereik hebben, dus wat houdt ons tegen? Om haar te citeren: ‘There’s no time to go slowly’.”

Technologie om het leven een beetje mooier te maken

Tijdens zijn intreerede vertelt Luc ons over een gebeurtenis die grote invloed op zijn carrière en kijk op de zorg had. “Toen ik beginnend leidinggevende was, zat Roelof in mijn team. Een absoluut briljante jongen, razend populair. Toen kreeg hij de diagnose MS en hij had pech, want het was een hele progressieve vorm. Op zijn 28e kon hij niet meer lopen en op zijn 30e niet meer schrijven of zelfstandig eten. Hij werd volledig afgekeurd door het UWV, zij vonden hem een hopeloze casus en het niet waard om te investeren in aangepaste hulpmiddelen. In die periode heb ik er alles aan gedaan om voor hem toch een aangepaste computer, spraakbesturing en een rolstoel te regelen. Mede hierdoor is hij, in de jaren dat hij officieel arbeidsongeschikt was, alsnog gepromoveerd. Die investering is 10 keer waard wat het heeft gekost: zijn publicaties worden wereldwijd nog steeds gebruikt. Op zijn 37e overleed hij en vlak daarvoor vertelde hij mij dat hij zo blij was dat hij nog had kunnen promoveren. Daar draait zorg voor mij ook om.”

“In de zorg vertellen we elkaar vaak hoe moeilijk het wel niet is en moet technologie alle problemen oplossen. Ik vind dat een negatieve insteek en kijk ook naar technologie als een middel dat kansen biedt om het leven prettiger of gemakkelijker te maken. Een ander goed voorbeeld hiervan is ons project waarin robots voor in een kinderziekenhuis ontwikkeld worden. Dit beïnvloedt niet direct de zorg, maar wel het leven van die kinderen die vol spanning een ziekenhuis binnenkomen. Als er dan een robot is om een spelletje met ze te spelen en tegen ze te praten, verloopt de zorg daarna ook beter.”

Plannen voor het lectoraat

Bij het lectoraat is heel bewust geïnvesteerd in 4 ‘open’ programma’s, zodat er een stevige basis is. Binnen die programma’s kijken we welke problematiek er speelt, om hier vervolgens actie op te ondernemen. Luc: “Samen bepalen we welke weg we bewandelen. Verder werken we binnen het lectoraat met 3 thema’s die we graag willen verdiepen, dit zijn Ondersteunende technologie (maken), (Sociale) robots in de zorg en Ondersteuning zelfmanagement.”

Werk aan de winkel

Technologie kan wereldwijd een enorme positieve bijdrage leveren aan het leven van mensen met beperkingen. Máár er is werk aan de winkel en onze hogeschool heeft hier volgens Luc een grote rol in te vervullen, samen met zorgaanbieders, overheden en andere partners.

Luc: “Ik hoop dat jullie na vandaag weten waar de behoeftes en tegelijkertijd mooie kansen liggen binnen dit domein. Dat je het er thuis nog eens over hebt en misschien zelfs enthousiast bent geworden om mee te doen. Want het is hard werken, maar samen kunnen we dit. We moeten het alleen nog even dóén.”

Meer weten over het lectoraat Technologie voor Gezondheidszorg? Bekijk de lectoraatswebsite of kijk het hele symposium hier terug.

--

Een speciaal dankwoord gaat uit naar alle inspirerende gastsprekers op het symposium ‘Technologie als instrument voor een inclusieve samenleving en duurzame zorg’.

• Dr. Elisabeth Minneman, voorzitter College van Bestuur - De Haagse Hogeschool
• Drs. Nellie van de Griend, directeur faculteit TIS – De Haagse Hogeschool
• Dr. Sanne de Vries, directeur kenniscentrum Health Innovation – De Haagse Hogeschool
• Dr. Wei Zhang, Technical Officer - World Health Organization
• Irene Kitsara, European Standardization Initiative Director Global Business Development - IEEE Vienna
• Damiët Groen, Opgavemanager Zorg & Tech innovatie - Gemeente Den Haag
• Hemanth Ramanna, cardioloog bij het HagaZiekenhuis & kenniskringlid lectoraat Technologie voor Gezondheidszorg