Oefenen met crisissituaties

Een concert bijwonen van Lil’ Kleine of Famke Louise. Hoe tof is dat! Maar wat als er noodweer uitbreekt of paniek, omdat iemand begint te schieten? Eerstejaarsstudenten Integrale Veiligheidskunde duaal buigen zich over de plattegrond van een festivalterrein en spelen diverse crisissituaties na.

Bij het organiseren van een grootschalig evenement is de centrale vraag van de gemeente: is alles veilig of zijn extra maatregelen nodig? De 120 eerstejaarsstudenten IVK duaal zochten dat in groepjes van 6 tot 8 personen uit. Scenario: een dance event met 50.000 bezoekers op het Malieveld in Den Haag. Startpunt: een veiligheidsplattegrond, veiligheidsplan en dagprogramma.

Rollenspel

“We hadden acht crisisscenario’s: terrorisme, hitte, mensenmassa, instortingen, logistieke chaos, vechten en rellen, schietpartij en vervuilde drugs”, vertelt docent Abeltje Tromp, die bij de opzet van deze tabletop-oefening betrokken was. “Binnen de groepen had elke student een andere rol. Denk aan iemand van de organisatie, beveiliging, EHBO, politie, brandweer of meldkamer.”

De studenten namen die dag zelf pastaschelpjes, knikkers, lego of damstenen mee, waarmee ze de bezoekers, voertuigen en hulpeenheden fictief op de plattegrond weergaven. “Iedereen pakte zijn of haar rol goed op”, vertelt docent Jos Villevoye, die de deelnemers begeleidde. “In het begin sprak iedereen door elkaar. Later vond er meer overleg plaats.”

Opschalen

Stel, de bliksem slaat in en er stort een tent in elkaar. De coördinatoren overleggen wat te doen. Ontruimen ze het terrein of wachten ze de situatie af? De teams verschuiven de poppetjes en voertuigen op de plattegrond om te zien wat er gebeurt. Tijdens het spel komt de moderator met nieuwe informatie, waardoor de crisissituatie steeds ernstiger en ingewikkelder wordt. Bijvoorbeeld dat de brandweer te laat arriveert of dat er een verdacht persoon wordt gesignaleerd. Studenten moeten daarop inspelen en snel besluiten nemen.

Leerzaam en uitdagend

Student Jinthe Ouwehand is enthousiast: “Een tabletop-oefening is leuk, leerzaam en realistisch. Door de scenario’s te spelen zie je heel goed of de plannen wel of niet werken. Student Arne Mennink is het daarmee eens: “Er gebeuren steeds nieuwe dingen, waardoor het niet saai is en continu uitdagend blijft. We moeten steeds keuzes maken of dilemma’s oplossen.”

Tot leven komen

Deelnemers en docenten kijken terug op een geslaagde oefening. “Situaties komen zo echt tot leven”, zegt Jos. “Met theorie alleen krijgen we dat nooit voor elkaar. Studenten zien in één oogopslag wat wel of niet goed gaat.” “Zo kunnen details enorm veel invloed hebben”, vult Abeltje aan. “Stel je hebt een rij ambulances klaarstaan en de voorste heeft motorpech, dan kunnen de andere ambulances ook niet verder.”

Keuzes maken

Jos: “De gemotiveerde studenten trokken als één team op. Ze raken beter op elkaar ingespeeld, leren hoe verschillende partijen met elkaar communiceren en hoe ze plannen veiliger kunnen maken. Ook voelen ze hoe het is om onder stress keuzes te maken om de crisis in goede banen te leiden.”