Onderwijsvernieuwing op de Haagse werkvloer: de Teaching & Learning Labs

Wereldwijd zoeken scholen en universiteiten naar het onderwijskundige ei van Columbus: hoe houden wij ons onderwijs actueel en relevant en hoe maken we optimaal gebruik van nieuwe en bestaande technologische ontwikkelingen? Onderwijsvernieuwing, het is een onderwerp waarover in binnen- en buitenland veel wordt gedacht, gesproken en geschreven. De Haagse Hogeschool doet meer dan denken en praten. Sinds september 2020 faciliteert zij onderwijsinnovatie met vier Teaching & Learning Labs: onderwijsvernieuwing op de werkvloer.

De vier Teaching & Learning Labs mogen gezien worden in het brede landschap van onderwijsinnovatie! Niet voor niets ondersteunt bijvoorbeeld de Europese Commissie programma’s en websites als School Education Gateway en Erasmus+, met best practices over en middelen voor onderwijsvernieuwing. In eigen land onderschrijven en ondersteunen belangenorganisaties als de Vereniging van Universiteiten, de Vereniging Hogescholen en SURF al enkele jaren het grote belang van onderwijsinnovatie, net als het ministerie van OCW. Hoe urgent onderwijsvernieuwing is, heeft de COVID-19-pandemie wel duidelijk gemaakt. Nu ‘old school’ lesgeven al maanden niet mogelijk is, zoekt iedereen naar nieuwe wegen en technologieën.   

Onderwijsvernieuwing moet uiteindelijk terechtkomen op de plek waar het nuttig is en functie heeft: in de les. De Teaching & Learning Labs van De Haagse Hogeschool staan daarom heel dicht bij de docenten, onderwijsteams en opleidingen. Zij ondersteunen hen met expertise, (digitale) tools, trainingen, workshops en andere hulpmiddelen. De vier labs hebben ieder hun eigen thema, focus en expertise, maar werken interdisciplinair samen om de vragen uit de organisatie te kunnen beantwoorden en op te lossen.  

Om welke labs gaat het? 

Met toetsen beoordelen we opgedane kennis en vaardigheden. Maar hoe ontwikkel je nu toetsen die daarnaast óók het leerproces stimuleren en leuker maken? De mensen van het ToetsLab hebben daarin veel expertise opgebouwd, die zij graag delen met docenten en opleidingen. 

Hoe zet je digitale tools zo in dat je niet alleen al je kennis overdraagt op de studenten, maar ook op een betere manier het contact met hen invult? Hoe zorg je dat je zo min mogelijk tijd kwijt bent aan het organiseren van je (online) onderwijs, zodat je meer tijd beschikbaar krijgt voor ‘quality time’ met studenten? Het Blended Learning Lab geeft docenten en onderwijsteams nieuwe inzichten en handige tools op dit vlak. 

Elke afgestudeerde verlaat De Haagse Hogeschool als wereldburger. Aan die ambitie draagt ieder onderwijsteam en elke opleiding bij. Wereldburgerschap, internationalisering en netwerkhogeschool vormen de zogenoemde WIN-thema’s in de hogeschool. Het WINLab biedt docenten en opleidingen hands-on tools en werkvormen om deze thema’s praktisch te vertalen naar een lessituatie. 

Omdat studiesucces een duidelijke relatie heeft met taalvaardigheid, is het belangrijk om de taalvaardigheid van studenten te versterken en om taalbewust onderwijs te ontwikkelen. Het TaalLab ondersteunt opleidingen en docenten daar concreet in. 

Waarom uniek?   

De aanpak van de Teaching & Learning Labs is in Nederland uniek. Omdat zij met een veelzijdige en interdisciplinaire aanpak bezig gaan met individuele vragen van docenten, aspecten van teamontwikkeling, opleidingsvraagstukken en met curriculumvernieuwing. Maar ook omdat zij niet hun eigen hulpaanbod centraal stellen, maar de vraag van een docent of team. Een docent wordt niet meer van het kastje naar de muur gestuurd. Want de labs sluiten alle expertise aan die zij nodig hebben om zijn vraag te beantwoorden. Met een multidisciplinaire aanpak kijken zij over de muren van diensten, faculteiten en het eigen lab heen om een vraag van een docent te beantwoorden. De labs zijn niet alleen reactief bezig door vragen te beantwoorden, maar ook proactief door allerlei inhoudelijke events en activiteiten te organiseren over verschillende aspecten van onderwijsvernieuwing.  

Vlekkeloze introductie 

De Teaching & Learning Labs van De Haagse Hogeschool zijn primair bedoeld voor docenten en onderwijsteams. Merken studenten nog iets van deze nieuwe aanpak? Wat hebben zíj aan de labs? Dat vroegen we aan Iva Kazija, student European Studies en werkzaam als student-assistent bij het Blended Learning Lab.  

“Voor de student is het merkbare effect van het Blended Learning Lab dat zij er juist niets van merken. Stel dat een docent een nieuwe tool introduceert in de les die niet goed blijkt te werken, dan neemt de animo van de studenten voor die les zienderogen af. Als die introductie daarentegen vlekkeloos verloopt, omdat de docent in de voorbereiding het Blended Learning Lab heeft gebeld, dan zijn de docent en de studenten blij. Door de ondersteuning verlopen lessen soepeler. Dat zien we terug in een hogere studenttevredenheid.” 

Studenten blij met peer feedback 

Iva noemt graag een voorbeeld van een innovatie waarbij zij zelf betrokken was en waarmee studenten erg in hun schik zijn. “Bij European Studies maken we gebruik van peer feedback, waarbij studenten elkaar feedback geven. De tool daarvoor is aangereikt door het Blended Learning Lab. Peer feedback is minder formeel dan feedback van je docent. Het leuke is dat de student die feedback geeft nog meer ervan leert dan de student die feedback ontvangt. Door ruimte te bieden aan deze vernieuwing geeft de opleiding de studenten meer vertrouwen. En dat heeft weer een positief effect op de studieresultaten.” 

Binnen het Blended Learning Lab is het de rol van Iva om potentiële vernieuwingen te bezien vanuit een studentenperspectief. “Wij implementeren geen tools omdat het zulke leuke tools zijn, maar alleen omdat ze toegevoegde waarde hebben voor docent en student en dus voor het onderwijs van De Haagse Hogeschool.”