Onderzoek: buurtsportcoaches zorgen voor meer sociale binding in de wijk

Voldoende en regelmatig bewegen is goed voor de gezondheid. Samen sporten zorgt ook voor verbinding tussen bewoners in een wijk of buurt. In veel gemeenten werken daarom buurtsportcoaches: professionals die als overkoepelend doel hebben de sportparticipatie van bewoners te verhogen.

De gemeente Den Haag vroeg het lectoraat Impact of Sport te onderzoeken welke maatschappelijke veranderingen ontstaan als gevolg van de inzet van buurtsportcoaches. Liset Schrijvers, projectleider van het onderzoek, en Frank van Eekeren, lector Impact of Sport, overhandigden het onderzoeksrapport op afgelopen najaar aan Hilbert Bredemeijer, de Haagse wethouder van Sport.

Hoge drempels

Buurtsportcoaches richten zich met name op kwetsbare wijken waar bewoners drempels ervaren om te gaan sporten in verenigingsverband. Liset: “Voor veel inwoners van kwetsbare wijken is de drempel om te gaan sporten bij een verenging erg hoog. De belangrijkste reden daarvoor is de gesloten cultuur van kwetsbare wijken: inwoners blijven het liefst in de eigen wijk omdat ze onbekend zijn met andere omgevingen. Niet kunnen fietsen en de Nederlandse taal niet goed machtig zijn vormen extra barrières. Als er in de wijk waarin ze wonen dan nauwelijks sportverenigingen te vinden zijn dan is een logisch gevolg dat deze mensen geen lid worden. ”

Drempels wegnemen

De buurtsportcoaches in Den Haag verlagen die drempels door in de wijk sportieve activiteiten te organiseren die aansluiten bij de behoefte van de doelgroep. Liset: “We zien dat de buurtsportcoach in staat is een sportaanbod aan te bieden dat veilig voelt. In die veilige omgeving komen mensen met elkaar in contact. Bovendien bouwt de buurtsportcoach een vertrouwensband op met wijkbewoners, waardoor het voor de buurtsportcoach mogelijk is om hulp te bieden bij het vinden van oplossingen voor allerlei problemen die structurele sportparticipatie in de weg staan.”  

Waardevol

Liset deed onderzoek in diverse Haagse wijken naar de meerwaarde van de inzet van buurtsportcoaches. Voor de gemeente Den Haag van belang om een besluit te nemen over de inzet van buurtsportcoaches en sportstimuleringsprojecten. “We hebben literatuuronderzoek gedaan en spraken met buurtsportcoaches, wijkbewoners en andere betrokkenen over de inzet van de buurtsportcoach. Uit ons onderzoek blijkt dat het moeilijk is om bewoners uit deze wijken te motiveren te gaan sporten in verenigingsverband. Het goede nieuws is dat zij door de inzet van de buurtsportcoach wel in beweging komen. Ook ontstaan er waardevolle maatschappelijke veranderingen: mensen ontmoeten elkaar en leren elkaar kennen, respecteren en vertrouwen en vooral voor adolescenten leidt de inzet van buurtsportcoaches tot een meer zinvolle dagbesteding.”

Meer gelijkheid

Ook blijkt er meer gelijkheid te ontstaan tussen jongens en meisjes: Liset: “Een mooi verhaal van een buurtsportcoach vond ik het voorbeeld van een meisje dat uiteindelijk, net als haar broertjes, mocht meedoen aan de sportactiviteiten in de wijk. Dat lukt omdat de ouders de buurtsportcoach leren kennen en vertrouwen”.

Permanent

Liset pleit daarom ook voor een structurele inzet van de buurtsportcoach. “De Haagse buurtsportcoaches hebben nu 6 maanden de tijd om een wijkbewoner naar een sportclub te krijgen. Wij vinden dat te kort. Het kost nu eenmaal tijd om een band op te bouwen. Bovendien is sporten bij een club niet voor iedereen de oplossing. We adviseren de gemeente daarom om het aanbod van de buurtsportcoaches permanent te maken zodat buurtbewoners elkaar regelmatig kunnen ontmoeten en samen kunnen bewegen. We zien dat de wijkbewoners hier plezier aan hebben, het is goed voor hun gezondheid en verbeterd de sociale binding in de wijk.”

Keuzemodule ‘Bijzondere doelgroepen van de buurtsportcoach'

Het onderzoeksrapport is mede aanleiding geweest voor de ontwikkeling van de keuzemodule ‘Bijzondere doelgroepen van de buurtsportcoach’ die start in februari 2022.  Deze bijscholing is bedoeld voor studenten en buurtsportcoaches die (gaan) werken met bijzondere doelgroepen. Ze leren in 6 bijeenkomsten over de wensen en behoeften van bijzondere doelgroepen en hoe ze daarop kunt inspelen met hun sport- en beweegaanbod. Doelgroepen die aan bod zullen komen zijn nul tot zes jarigen, mensen met dementie en mensen met een migratieachtergrond. Lees voor meer informatie verder in de flyer Keuzemodule Bijzondere doelgroepen van de buurtsportcoach (pdf).
 

Meer informatie

• Download het onderzoekrapport Buurtsportcoaches in Den Haag (pdf)
• Kijk naar de vodcast van onderzoeker Liset Schrijvers en lector Frank van Eekeren over het onderzoek naar buurtsportcoaches Impact of Sportcast (duur 17 min, Nederlands) met onder andere een korte bijdrage van de Haagse buurtsportcoach Casy El Bouhnani.