Opkomen voor mensenrechten: campagne 'Let's Talk About YES'

13 september 2022

Eén op de tien vrouwelijke Nederlandse studenten maakt tijdens de studententijd een verkrachting mee. Het overkomt ook één procent van de mannen. Dat blijkt uit een onderzoek uit 2021 in opdracht van Amnesty International. Samen met studenten kwam Amnesty in actie. En met resultaat. Een aantal universiteiten en hogescholen, waaronder De Haagse, ondertekenden een manifest tegen seksueel geweld: ‘Let’s Talk About YES’. Studenten Charlotte Le Faucheur, Roy Peters en Thien Ta voerden actie bij De Haagse en lobbyden voor de ondertekening van dit manifest. “De handtekening onder het manifest is een goede eerste stap. Nu moet De Haagse er echt mee aan de slag en de ambities waarmaken.”

“We moeten ons ervan bewust zijn dat seksueel geweld, in welke vorm dan ook, niet kan. Dat we het dus niet normaal vinden en elkaar daarop aanspreken”, vindt Thien. Zij maakte zelf seksueel geweld mee. “Het is heel moeilijk om dat te verwerken. Het is een machteloos gevoel, je raakt de controle over je leven kwijt. Dat gevoel van machteloosheid is een van de redenen dat ik in actie ben gekomen en me heb aangemeld bij Amnesty om mee te werken aan de campagne ‘Let’s Talk About YES’. Zo kan ik mijn stem laten horen en andere slachtoffers helpen. Ik voel me daardoor geen slachtoffer meer, maar een survivor, een fighter.” Amnesty voert deze campagne om ervoor te zorgen dat in Nederland de norm is dat seks gebaseerd is op gelijkwaardigheid, vrijwilligheid en wederzijdse instemming (consent). Daarnaast dringt Amnesty aan op een nieuwe verkrachtingswet. Een wet die seks zonder wederzijdse instemming verkrachting noemt en als zodanig strafbaar stelt.

School als safe space

“Seksueel geweld beïnvloedt een groot deel van je leven. Dus ook je studie “, weet Thien. “Daarom is het belangrijk dat je er op school over kunt praten. Het moet een normaal onderwerp zijn om over te praten. Dat maakt het voor slachtoffers ook makkelijker om hun verhaal te delen. We willen graag dat De Haagse zorgt voor goede en toegankelijke hulp voor slachtoffers. Met de juiste steun kan een trauma heel erg verminderd worden.” Veel studenten weten nu nog niet bij wie ze kunnen aankloppen. “Dat is een van de dingen die we willen veranderen”, vertelt Charlotte. “We willen dat school een safe space is. Een plek waar je terecht kan als je hulp nodig hebt, een plek waar er naar je wordt geluisterd. Een goede relatie tussen mentor en student is bijvoorbeeld heel belangrijk.”

Vastberaden te veranderen

Door alle aandacht voor het schandaal bij The Voice, naar aanleiding van het onderzoek van de uitzending van BOOS in januari dit jaar, staat omgaan met seksueel geweld hoog op de maatschappelijke agenda. “Het is natuurlijk niet iets nieuws. Eigenlijk bevestigde deze uitzending wat wij allang wisten”, aldus Roy. Samen met de andere Amnesty-activisten voerde hij in september 2021 drie dagen actie bij De Haagse. “We hebben toen met veel studenten en docenten gesproken. Veel mensen gaven aan dat ze te maken hebben gehad met seksueel grensoverschrijdend gedrag of iemand kenden die het heeft meegemaakt. De algemene reactie was vooral erkenning van het probleem en vastberadenheid om te veranderen. Daarnaast waren er ook emotionele momenten waarbij mensen zich echt blootgaven en hun persoonlijk verhaal deelden.” In een tweede actieweek werd er een enquête gehouden. Daaruit bleek dat studenten behoefte hebben aan support, beleidsverandering en workshops om seksueel geweld, thuis op school of elders, tegen te gaan.

Manifest

De Amnesty-activisten hebben sinds de actie in september 2021 verschillende keren met het College van Bestuur gesproken over het manifest. Het werd dit jaar op 8 maart, de Internationale Vrouwendag, ondertekend. “Een mooie start”, vinden Charlotte, Roy en Thien. “Met de ondertekening van het manifest belooft De Haagse seksueel geweld aan te pakken door het realiseren van betere preventie- en ondersteuningsmaatregelen. Er moet bijvoorbeeld goede hulp komen en een goede klachtenregeling. Ook zijn er workshops en trainingen nodig voor studenten en docenten om met elkaar over dit onderwerp te kunnen praten.” De Amnesty-activisten geven De Haagse feedback op de plannen om de afspraken in het manifest te realiseren. “We willen dat iedereen bij De Haagse erop kan vertrouwen dat je goede hulp krijgt als je slachtoffer bent van seksueel geweld.”

Verkrachting en mensenrechten

Verkrachting is een schending van de mensenrechten. De daders worden vaak niet bestraft. Als er geen tekenen zijn van dwang ben je volgens de Nederlandse wet ook niet verkracht. Slachtoffers, hun belangenorganisaties en mensenrechtenorganisaties vinden dat de wet moet veranderen. Zij krijgen brede steun: 76 procent van de Nederlanders vindt dat seks zonder wederzijdse instemming, waarbij geen dwang of geweld wordt gebruikt, verkrachting is. Geen verzet betekent namelijk nog geen instemming. In 70 procent van de verkrachtingen kan het slachtoffer zich niet verzetten omdat de persoon letterlijk verstijft van angst. Dit is een normale overlevingsreactie. Verkrachtingsslachtoffers verdienen erkenning en betere wettelijke bescherming. Inmiddels is er een wetvoorstel gereed waarin staat dat je strafbaar bent als je seksueel contact hebt met iemand tegen zijn of haar wil.  De Raad van State heeft medio juni 2022 een positief advies gegeven over het wetsvoorstel. Hiermee kan de wet ingediend worden bij de Tweede en Eerste Kamer.

Ongewenst gedrag? Blijf er niet mee zitten!

Binnen je werk of opleiding bij de Haagse Hogeschool kun je te maken krijgen met ongewenst gedrag. Denk daarbij aan (seksuele) intimidatie, machtsmisbruik, pesten of agressie en geweld. Kom je er zelf niet uit en kun je hulp of advies gebruiken? Blijf er dan niet mee zitten en maak een afspraak met de vertrouwenspersoon. Meer informatie vind je op Medewerkersnet en Studentennet. Zoek op: vertrouwenspersonen of bekijk deze infografic.

Ook in actie komen?

  • Wil jij ook in actie komen tegen seksuele intimidatie en seksueel geweld? Sluit je dan aan bij het team van Amnesty of neem contact op met Charlotte, Roy en Thien via Instagram.
  • Op de website van Amnesty vind je informatie als je in actie wilt komen tegen de schending van mensenrechten. Je kunt je ook aanmelden als vrijwilliger.

Meer weten?

Eerder verschenen in de artikelenserie Faith In Human Rights

Over Faith In Human Rights

Het kenniscentrum Global and Inclusive Learning (GIL) werkt samen met de organisatie Initiatives of Change (iofc.nl) aan het programma ‘Faith In Human Rights’ waarbinnen studenten en medewerkers met mensenrechtenthema’s aan de slag zijn. Zo werken we toe naar de viering van 75 jaar mensenrechten in 2023. Op 8 december 2022 vindt bij De Haagse het festival Faith in Human Rights plaats, voor en door studenten en medewerkers van De Haagse.