Toegankelijk onderwijs: wanneer beginnen we ermee?

Wat betekent het om onderwijs inclusief te maken? En dan bedoelen we inclusief voor werkelijk iedereen. Niet alleen op het gebied van etniciteit of gender, maar ook alle variaties van fysieke beperkingen zoals blind- en doofheid of het gebruiken van een rolstoel. Buiten Nederland zijn er tal van initiatieven waar Nederland nog van kan leren. Begin dit jaar vond de jaarlijkse Zero Project Conference plaats. Dit is een plek waar honderden mensen bij elkaar komen met nieuwe initiatieven, voorbeelden en verhalen om elkaar te inspireren om inclusiever te handelen. Dit jaar was het thema: toegankelijk onderwijs.

Zero Project vindt en deelt wereldwijd oplossingen die het dagelijks leven en de wettelijke rechten van alle personen met een fysieke beperking verbeteren. In samenwerking met de Verenigde Naties, organiseert het Zero Project jaarlijks een groot congres in Wenen. Dit jaar kwamen meer dan duizend mensen naar Wenen en werden vanuit meer dan 100 landen de livestreams gevolgd. Het uitzonderlijke aan dit event is de absolute inclusiviteit. Er zijn (doven)tolken in meerdere talen per voordracht, sprekers stellen zich voor door ook een beschrijving te geven van hoe ze eruit zien en het hele congres is rolstoeltoegankelijk. 

Onze lector Technologie voor Gezondheidszorg Luc de Witte is betrokken bij dit initiatief. Op het congres van 2024 had hij bij verschillende onderdelen een rol, zoals bij een sessie over toegankelijk hoger onderwijs, hij was onderdeel van de jury van initiatieven voor een inclusievere wereld en hoorde pitches aan van mensen uit de sector.

De Witte vertelt: ‘Je staat verstelt van de mogelijkheden. Ook al doe ik al tientallen jaren onderzoek naar technologische hulpmiddelen voor gezondheid, ik word elke keer verrast. Er kan al zo veel. Ik werd tijdens het congres in het bijzonder geraakt door een dans van professionele rolstoeldansers: wat een kunst! Het doet er werkelijk niet toe of je een (fysieke) beperking hebt. Grenzen kunnen verdwijnen als je het maar goed regelt.’

Centraal staan de Zero Project Awardees. De 77 nominaties van dit jaar betroffen initiatieven die bijdragen aan het thema van dit jaar: toegankelijk onderwijs. Want hoe maken we het toegankelijk voor studenten met beperkingen? De initiatieven lopen uiteen van inclusieve play kits tot trainingen opgezet door mensen met fysieke beperkingen. De genomineerden hebben tijdens het congres de mogelijkheid om een netwerk van relevante samenwerkingspartners te ontmoeten. 

Er zijn oneindig veel voorbeelden waardoor je beseft dat we in Nederland nog stappen te zetten hebben. Een toonaangevend voorbeeld komt uit onverwachte hoek. De Witte vertelt: ‘Progressie en toplopers vind je op plekken die je niet verwacht. Een uitzonderlijk voorbeeld vind je bijvoorbeeld bij de Universiteit van Saoedi Arabië. Deze instelling heeft toegankelijkheid voor dove studenten voorop gezet. De normale toelatingseis voor deze universiteit was voorheen een bepaald niveau van Engels. Deze eis is volledig omgezet naar een eis voor gebarentaal, voor studenten en docenten. Het gevolg hiervan is dat dove studenten van over de hele wereld naar deze universiteit gaan, omdat ze hier wel op hun niveau onderwijs kunnen volgen.’

De inspiratie de we hieruit kunnen ophalen, is dat het inclusief maken van onderwijs verder gaat dan gender- en etniciteit diversiteit. Toegankelijk onderwijs voor blinden, doven en fysiek beperkten blijft nog ver achter in Nederland. Voorbeelden buiten Nederland laten zien dat we al veel meer kunnen op dit gebied, dus de vraag blijft: wanneer gaan wij aan de slag?

Meer informatie over Zero Project

Ben je geïnteresseerd in dit waardevolle initiatief? Zero Project heeft een website voor iedereen toegankelijk: zeroproject.org. Daar zijn ook alle sessies van het congres in Wenen terug te vinden.

De link met De Haagse Hogeschool

Luc de Witte is lector Technologie voor Gezondheidszorg bij kenniscentrum Health Innovation van De Haagse Hogeschool. Hij heeft een jarenlange carrière in het domein van technologie ter ondersteuning van gezondheidszorg. Met zijn lectoraat onderzoekt hij hoe technologie mensen met zorg- of ondersteuningsbehoefte kan ondersteunen. Meer weten over alle projecten? Lees het op de website van lectoraat Technologie voor Gezondheidszorg.