Accountancy versterkt samenwerking met beroepspraktijk door inzet externe scriptiebegeleiders

Als student Accountancy kijk je er niet gek van op wanneer een EY-specialist of een KPMG-accountant jou alles komt vertellen over bijvoorbeeld auditen. De opleiding maakt namelijk echt werk van de verbinding tussen praktijkgericht onderwijs en werkveld. Sinds kort worden professionals uit het werkveld betrokken bij de van studenten tijdens het schrijven van hun afstudeerscripties. In het gesprek met docent Edwin van Kampen, externe begeleider Evert Schellen en opleidingsmanager Marius Zomer blijkt dat alle partijen hier baat bij hebben.  

Edwin van Kampen is registercontroller, docent bij de opleiding Accountancy, lid van de scriptiecommissie en mentor van de externe scriptiebegeleiders. Twee dingen brachten hem op het idee om externen in te huren voor de scriptiebegeleiding.  

Interesse in werkveld 

“In de eerste plaats weet ik als Shell-alumnus dat veel van mijn oud-collega’s interesse hebben in de rol van scriptiebegeleiding. Dat geldt voor meer mensen die veel ervaring hebben als controller of accountant bij de grote concerns in Nederland. Want in de rol van scriptiebegeleider blijf je op de hoogte van de laatste stand van zaken in de accountancy. Neem bijvoorbeeld de internationale accountancystandaard IFRS. Het is toch wel erg interessant voor jou als professional als je een afstudeerscriptie begeleidt over de invoer van IFRS 21. In die rol houd je je kijk op het hbo-onderzoek dus heel actueel, méér dan wanneer je je vakliteratuur goed bijhoudt. Je ervaart ook hoe anderen buiten jouw concern of buiten jouw eigen klantenkring met deze dingen omgaan.” 

Praktische reden 

In de tweede plaats heeft Accountancy ook een heel praktische reden voor de inzet van externe professionals. Edwin: “Wij hebben veel studenten die op korte termijn afstuderen. De scriptiebegeleiding in die omvang zou een grote druk leggen op de docenten. Met de externe begeleiders ontlasten we de docenten. We bieden de externen de gelegenheid om maatschappelijk relevant te zijn in het hoger beroepsonderwijs en we zorgen ervoor dat studenten begeleid worden door mensen die een schat aan ervaring in het werkveld hebben opgedaan. Kortom, het mes snijdt aan meerdere kanten.” 

Optimale match 

Externe scriptiebegeleiders doorlopen de normale procedure van toelating. Edwin: “Ze moeten ongeacht hun achtergrond solliciteren. In het sollicitatieproces beoordelen ze allemaal twee scripties aan de hand van vooraf gegeven criteria. Als ze dan de procedure met goed gevolg hebben doorlopen, kijken we hoe we een professional optimaal kunnen matchen met een afstudeerder. Is de externe scriptiebegeleider fiscalist en studeert iemand af op een fiscaal thema, dan is de koppeling snel gemaakt. Schrijft een student een scriptie over integrated reporting, dan kijken we welke externe scriptiebegeleider op dat punt de meeste expertise heeft. Daarbij doen de externen mee aan scholingssessies op het gebied van afstuderen en worden zij ingewerkt en begeleid door ervaren afstudeerbegeleiders.” 

Diversiteit als uitdaging 

Momenteel zijn acht externe scriptiebegeleiders actief bij Accountancy. Edwin is hun mentor. Waar lopen zij tegenaan? “Ik merk dat hun handen jeuken om de student zo goed mogelijk te begeleiden. Ze hebben dan nogal eens de neiging om het werk voor de studenten te gaan doen. Maar het zweet moet op de rug van de student staan, niet op die van de begeleider. Verder is het een uitdaging voor hen om goed om te gaan met de diversiteit onder studenten. De ene student heeft een hoger IQ dan de ander, is beter of slechter in schrijven, heeft meer of minder analytische vaardigheden. En dan heb je nog te maken met studenten die Nederlands als tweede taal hebben. Daar moet je als begeleider goed mee om weten te gaan.” 

Net even iets anders 

Evert Schellen is een van de externe begeleiders. Herkent hij de valkuilen die Edwin noemt? “Zeker! Als begeleider wil ik graag dat mijn studenten slagen binnen de planning die ze hebben gemaakt. Het liefst met een zo hoog mogelijk cijfer. Daarbij ga ik dan soms nog iets te veel op de stoel van de student zitten om hem te helpen. Dat was ik ook zo gewend bij Shell. Daar was het schrijven van een notitie of rapport veel meer een teamprestatie op basis van gelijkwaardigheid dan op een hogeschool. Als begeleider op De Haagse is mijn rol toch net even anders. Het is voor mij de grootste uitdaging om de juiste balans vinden om de student te begeleiden zonder hem of haar te veel bij de hand te nemen.” 

Evert vindt het geweldig te zien hoe de student gaandeweg het verloop van zijn scriptie meer en meer inzicht krijgt in het onderwerp dat hij heeft gekozen. “De wekelijkse gesprekken ontwikkelen zich tijdens het afstudeerproject tot diepgaande gesprekken over de inhoud. Ze beginnen als afstudeerstudent met een onderwerp. Ze eindigen als consultants die een voorstel verdedigen voor hun bedrijf en de hogeschool.” 

Verwevenheid met werkveld 

We leggen ons oor ook nog even te luisteren bij opleidingsmanager Marius Zomer. Dat het idee van externe scriptiebegeleiders bij Accountancy zo goed is geland, is niet zo verwonderlijk. Want Accountancy heeft een patent op een ver doorgevoerde verwevenheid van onderwijs en werkveld.  

“Dat is niet zonder reden. Want accountancy is een lastig en breed vakgebied, waarvoor veel theoretische basiskennis met abstracte begrippen noodzakelijk is. Praktijkvoorbeelden en toepassing van deze theorie in een praktische context zorgen ervoor dat studenten begrijpen waarvoor ze deze kennis nodig hebben en dat ze intrinsiek gemotiveerd worden om het accountancyvak te leren. Bij gastcolleges hangen onze studenten vaak aan de lippen van de gastdocent. "

"Als opleiding hebben we al jarenlang een mooi netwerk met accountantsorganisaties uit de regio en een actieve en goed werkende beroepenveldcommissie. We werken continu aan versterking van onze samenwerking en daarom zijn we sinds dit studiejaar gestart met de uitrol van een nieuw, flexibel samenwerkingsconcept: het adopteren van onderwijsmodules door onze partners. In zo’n adoptie verbindt een partner zijn naam aan de onderwijsmodule, levert hij professionals die samen met onze eigen docenten de lessen verzorgen of brengt hij een actuele praktijkopdracht die door onze studenten wordt uitgewerkt. Ook hebben onze studenten ten minste 1 contactmoment met onze partner gedurende de onderwijsperiode en krijgen zij kennis van werken in de beroepspraktijk. Zo’n adoptieconcept hebben we al met 6 partners uitgerold. We zijn zeer enthousiast over de resultaten hiervan.”  

"Wat ze bij Accountancy doen, is in praktisch opzicht geen hogere wiskunde", geeft Edwin van Kampen aan. “Ons model – gastlessen met mensen uit de praktijk, de adoptie van vakken en modules en de externe begeleiding – is makkelijk te kopiëren, zeker voor andere opleidingen binnen de economisch kolom.”