Designing Value Networks

Sta je voor een ingewikkelde transitieopgave? En wil je die het hoofd bieden in een living lab, samen met andere stakeholders? Na onze praktische uitgave Innoveren met labs, hoe doe je dat? biedt Innoveren met labs 2.0 een bredere visie op werken in living labs. In dit boek lees je welke belangrijke factoren de labcultuur beïnvloeden, én hoe je de bijkomende valkuilen kunt vermijden. Onderweg kom je vier aansprekende praktijkcases tegen, vijf basisregels voor een succesvol living lab en drie handige tools voor beter onderling begrip. Onmisbaar leesvoer voor iedereen die ruimte wil scheppen voor duurzaamheidstransities!

Het boek is te bestellen via: Innoveren met Labs 2.0 door Anja Overdiek - Managementboek.nl

Tools voor Future

Wat cocreëren in labs zo complex maakt, is weinig inzicht in je eigen vooroordelen en in andermans perspectieven. In samenwerking met Future-Proof Labs ontwikkelden onderzoekers een aantal tools om deze uitdagingen het hoofd te bieden. Samenwerken met anderen is altijd moeilijk. Door verschillende perspectieven liggen miscommunicaties altijd op de loer. Helemaal als stakeholders verschillende achtergronden hebben, en daarmee hun eigen manier van werken. De drie tools in dit deel helpen je op je eigen gedachten te reflecteren, de perspectieven van anderen te begrijpen en met elkaar te bespreken wat jullie verwachtingen zijn rond het labproject. Ze geven je een dieper begrip van jezelf, je partners en de dynamiek binnen het lab. Ze helpen ook om de natuurlijke omgeving in acht te nemen als stakeholder. Deze tools zijn vooral nuttig voor mensen die groepen begeleiden om situaties vanuit elkaars perspectief te zien. In eerste instantie zijn deze tools ontwikkeld voor een lab.

Tool 1: Verhalen uit Waterdorp 

Verhalen uit Waterdorp is een gesprekstool voor wederzijds begrip binnen multidisciplinaire teams. Het verhaal, dat wordt verteld vanuit verschillende perspectieven, roept vooroordelen, gedachten en gevoelens op bij de deelnemers. Door hierop te reflecteren, word je je bewust van onderlinge verschillen en overeenkomsten. Vanuit daar vind je een gemeenschappelijke basis voor tijdens onderhandelingen. Het doel van deze tool, is door reflectie een dieper bewustzijn te creëren van je eigen wereldbeelden. Inzicht in je eigen vooroordelen kan het begin zijn van een transformatie. Eerdere gebruikers gaven aan dat de tool ze hielp hun beeld van anderen aan te passen en diepere connecties te ontwikkelen. 

Samenleving-wereld-ikzelf.png

Download hier Tool 1: Verhalen uit Waterdorp

Tool 2: Lab Talk 

Tijdens het werken in labs loop je tegen allerlei zaken aan. Ons onderzoek leverde daarover verschillende inzichten op. Sommige van die zaken waar je tegen aanloopt, vallen misschien niet direct op maar zijn wel belangrijk. Andere zaken vallen misschien wel op, maar zijn lastig om met elkaar te bespreken. Al onze inzichten vind je terug op deze Labtalk gesprekskaarten, in de vorm van prikkelende stellingen en cartoons. De kaarten helpen je deze onderwerpen te herkennen en bespreekbaar te maken. Je kunt ze op allerlei creatieve manieren inzetten. 

Download hier Tool 2: Lab Talk

Tool 3: Mountain View

Mountain View is een tool die kernteams van een lab kan helpen tijdens alle verschillende projectfases. Aan het begin kun je de tool gebruiken bij het plannen van het werk, tijdens het project helpt de tool je reflecteren op prestaties en achteraf kun je deze gebruiken voor het evalueren van de resultaten en het proces. De tool geeft inzicht in de rolverdeling per projectfase. Want tijdens projecten zijn de rollen en mate van inzet vaak ongelijk verdeeld. Niet elke stakeholder heeft nu eenmaal op elk moment in het proces evenveel invloed. Door het project samen te plannen op de landkaart, wordt zichtbaar wie op welk moment in hoeverre betrokken is. Hang de kaart op in de gezamenlijke werkplek zodat iedereen snapt welke rol zij in welke fase spelen. Zo ontstaat de transparantie over het deelnameniveau die zo belangrijk is voor het slagen van een living lab (labregel 3). Mountain View geeft naast een globaal overzicht ook ruimte voor een meer gedetailleerde planning en aanpassingen. Omdat elk deel van het labproject op de kaart terugkomt, biedt deze daarnaast ook mogelijkheid tot diepere reflectie op het geheel. Dankzij het overzicht wordt het makkelijker het doel voor ogen te houden en er koersvast op aan te sturen. Tot slot zorgt het overzicht dat nieuwkomers gemakkelijk kunnen instromen 

Download hier Tool 3: Mountain View

Tools for Future – Proof Labs

Cooperating with people is always difficult since miscommunications and different views of tasks and concepts can get in the way. This is exponentially so in spaces for creative collaboration towards sustainability transitions, when stakeholders come from different backgrounds and institutions with their own way of working.

These three tools will help users to reflect on their own values and goals, listen to and understand other stakeholders’ point of view and vocalize the participation and expectations one has regarding a common lab project.

The complexity related to co-creating in labs tends to come from a lack of understanding of one’s own biases, other partners’ perspectives and the expectations each 'new teammate’ has regarding their own and other people’s roles and participation levels during the project. The three tools in this chapter aim to tackle three different aspects of these issues by allowing participants to gain a deeper understanding of themselves and their partners, as well as the dynamics in a lab.

Even though they were initially developed for a lab environment, the tools can also be used to facilitate stakeholder collaboration within any field. They also encourage the consideration of the natural environment as a stakeholder. Therefore, these tools are most useful for coordinators and facilitators of dialogue among varied groups of people that might struggle to see eye to eye.

Download here the three tools:
Tool 1. Stories from Watertown
Tool 2. Lab Conversation Cards 
Tool 3. Mountain Sight planning game

Living labs evalueren, hoe doe je dat?

Aangezien living labs geen doorsnee organisatievorm zijn, schieten conventionele managementtools vaak tekort. Daarom zijn er verschillende methoden en hulpmiddelen ontwikkeld die kunnen helpen. In deze publicatie zetten we er zeven op een rij.  

Download the whitepaper

Innoveren met labs – hoe doe je dat? Ervaringen van Future-Proof Retail

Op maandag 25 januari 2021 lanceert Future-Proof Retail het boek ‘Innoveren met labs - hoe doe je dat?’ In dit boek zijn de lessen en resultaten uit drie jaar Future-Proof Retail verzameld; een experimentele samenwerking voor het leren van retailers en retail stakeholders in living labs in heel Nederland. Het boek is te bestellen bij Managementboek.nl

Zie ook:

• Portretten in de retail: kwaliteiten van professionals in beweging (pdf)
• EHBR Retail Lab Handleiding (pdf)
• Hype Lab Handleiding (pdf)
• Lab Circularity Handleiding